Glaucoom: definitie en oorzaken

Wat is glaucoom?

Glaucoom wordt gedefinieerd als een groep oogaandoeningen die uw oogzenuwen kunnen beschadigen, de informatiepaden tussen de ogen en de hersenen.

Glaucoom wordt bijna altijd veroorzaakt door te veel druk in één of beide ogen. Zodra deze druk de oogzenuw begint te beïnvloeden, kan dit leiden tot onomkeerbare niveaus van blindheid.

Mensen ervaren meestal geen symptomen totdat de oogzenuw al is beschadigd. Het plannen van regelmatige oogonderzoeken helpt artsen om oogdruk- of oogzenuwproblemen op te vangen voordat verlies van het gezichtsvermogen optreedt of verergert.

Glaucoom komt meestal op latere leeftijd voor, maar het kan op elke leeftijd gebeuren. De zwarte en Spaanse bevolking lopen een groter risico op glaucoom dan andere populaties, maar glaucoom treft alle rassen.

Als u wordt gediagnosticeerd met verhoogde oogdruk of glaucoom, raak dan niet in paniek. Met routinecontroles en moderne behandeling hebben de meeste patiënten een goed vooruitzicht op het behouden van het gezichtsvermogen dat ze hebben.

Alleen een optometrist of oogarts is opgeleid om de vroege waarschuwingssignalen van glaucoom te herkennen en om glaucoombehandeling te starten voordat verlies van het gezichtsvermogen optreedt.

OOGONDERZOEK NODIG? Zoek een glaucoomspecialist bij u in de buurt en maak een afspraak.

Wat zijn de oorzaken glaucoom?

Onze ogen zijn gevuld met een vloeistof die waterige humor dat geeft ze hun ronde vorm. In een normaal oog filtert de vloeistof gemakkelijk in en uit.

Soms stroomt vloeistof niet zo gemakkelijk naar buiten als het binnenstroomt. Wanneer te veel vocht zich ophoopt in het oog, veroorzaakt dit interne oogdruk, genaamd intraoculaire druk of IOP, om naar boven te gaan.

Oogdruk die hoger is dan het normale bereik staat bekend als oculaire hypertensie. Mensen met oculaire hypertensie maar geen tekenen van glaucoom worden genoemd glaucoom verdachten.

Het meest voorkomende type glaucoom treedt op wanneer de intraoculaire druk te lang te hoog is. Dit zet naar buiten gerichte druk op de binnenwanden van het oog en beschadigt uiteindelijk de oogzenuw die zich in de achterkant van het oog verbindt.

De oogdruk kan enkele jaren worden verhoogd voordat schade aan de oogzenuw uw gezichtsvermogen begint te beïnvloeden. De vroege detectie en behandeling van hoge oogdruk zijn de sleutels tot succesvolle glaucoompreventie.

ZIE GERELATEERD: Veelgestelde vragen over glaucoom

Verschillende dingen kunnen hoge oogdruk en glaucoom veroorzaken:

• Familiegeschiedenis van glaucoom

• Erfelijke aanleg voor glaucoom

• Onderliggende aandoeningen zoals diabetes of hoge bloeddruk

• Regelmatig gebruik van bepaalde medicijnen, waaronder steroïden

• Oogletsel of trauma

• Dunne hoornvliezen (de heldere laag voor je pupillen)

• Extreme bijziendheid

Soms heeft glaucoom geen directe oorzaak.

Er zijn vier hoofdtypen glaucoom. Het meest voorkomende type is openhoekglaucoom, wanneer onbehandelde langdurige druk schade aan de oogzenuw veroorzaakt.

Minder vaak kan glaucoom voorkomen bij iemand met een normale oogdruk. Dit wordt glaucoom met normale spanning, maar sommige artsen bestempelen het als een langzamere versie van openhoekglaucoom.

Smalhoekglaucoom (ook wel geslotenhoek- of hoeksluitingsglaucoom genoemd) komt plotseling op, hetzij als gevolg van letsel of ziekte, hetzij zonder enige reden. Het vereist onmiddellijke medische behandeling om het gezichtsvermogen van een patiënt te redden.

Secundair glaucoom wordt veroorzaakt door een afzonderlijke ziekte of aandoening. Er zijn vele vormen van secundair glaucoom; elk kan in openhoek- of smalhoekvorm worden geleverd.

Ontwikkelingsglaucoom (ook wel kinder- of pediatrisch glaucoom genoemd) kan vanaf de geboorte aanwezig zijn of worden veroorzaakt door een verwonding of onderliggende aandoening en wordt meestal op jonge leeftijd gediagnosticeerd.

Glaucoom symptomen

Hoewel het meer voorkomende openhoekglaucoom meestal geen symptomen veroorzaakt totdat verlies van het gezichtsvermogen optreedt, meestal in uw zij (perifeer) zicht.

Smalhoekglaucoom veroorzaakt echter wel symptomen. Deze kunnen zijn:

Als u denkt dat u smalhoekglaucoom heeft, moet u onmiddellijk een spoedbehandeling ondergaan.

ZIE GERELATEERD: Glaucoom symptomen

Soorten glaucoom

De twee belangrijkste soorten glaucoom zijn:

1. Primair openhoekglaucoom

Dit is het meest voorkomende type glaucoom en is meestal het type dat oogartsen beschrijven aan hun patiënten. Bij primair openhoekglaucoom (POAG) ziet de drainagehoek die naar het trabeculaire gaaswerk leidt er normaal uit, maar waterige vloeistof verlaat het oog te langzaam.

2. Glaucoom met hoeksluiting

Dit is een minder vaak voorkomende vorm van glaucoom waarbij de drainage te smal is of begint te sluiten, waardoor de normale uitstroom van waterige humor wordt belemmerd.

Hoeksluitingsglaucoom kan chronisch zijn (een anatomisch smalle hoek of tijdelijke episodes van hoeksluitingen in de loop van de tijd) of acuut (de hoek wordt plotseling smaller of sluit).

De term smalhoekglaucoom wordt vaak gebruikt om glaucoom te beschrijven dat optreedt wanneer de drainagehoek te klein is of gedeeltelijk gesloten is.

Andere glaucoomtypen

Andere soorten glaucoom zijn:

Laagspannings- of normaalspanningsglaucoom

Bij deze vormen van glaucoom treedt schade aan de oogzenuw en verlies van het gezichtsvermogen op, hoewel IOP normaal blijft. Lage bloeddruk kan een risicofactor zijn.

Aangeboren glaucoom

Sommige kinderen worden geboren met een defect in de drainagehoek die voorkomt dat de waterige vloeistof het oog normaal verlaat. Meestal zijn er duidelijke symptomen, zoals troebele hoornvliezen, lichtgevoeligheid en tranende ogen.

Secundair glaucoom

Dit type glaucoom ontwikkelt zich als gevolg van complicaties van bepaalde medische aandoeningen (waaronder diabetes en hoge bloeddruk) of vanwege andere oogaandoeningen (zoals staar en uveïtis), bijwerkingen van medicijnen of trauma aan het oog.

Risicofactoren

Sommige mensen hebben een hoger risico op het ontwikkelen van openhoekglaucoom gedurende de loop van hun leven:

• Mensen ouder dan 40 jaar.

• Mensen die een familiegeschiedenis van glaucoom hebben.

• Mensen met bepaalde medische aandoeningen, zoals diabetes en hoge bloeddruk.

• Mensen met Afrikaanse, Aziatische of Spaanse afkomst.

• Mensen die bepaalde langdurige medicijnen gebruiken, met name steroïden.

• Mensen die oogletsel of ander trauma hebben gehad, zoals oogchirurgie.

Detectie van glaucoom

Tijdens routinematige oogonderzoeken wordt een klein instrument gebruikt om uw intraoculaire druk (IOP) te meten. Tijdens deze test (tonometrie genoemd) kunnen oogdruppels al dan niet worden gebruikt om uw hoornvlies minder gevoelig te maken.

Normale IOP wordt meestal beschouwd als metingen onder 21 mmHg (millimeter kwik) – een meeteenheid op basis van hoeveel kracht wordt uitgeoefend binnen een bepaald gedefinieerd gebied.

Hogere IOP-metingen wijzen op een verhoogd risico op glaucoom.

Er zijn twee basistypen tonometrietests om uw IOP te controleren:

Applanatie tonometrie. Voor deze test wordt een verdovende druppel op uw ogen aangebracht en een klein apparaat (veel kleiner dan een contactlens) raakt kort uw oog aan om de meting uit te voeren. Je voelt niets als deze meting wordt gedaan. Applanatie tonometrie wordt beschouwd als de meest nauwkeurige vorm van IOP-testen.

Contactloze tonometrie. Ook wel NCT genoemd, deze test vereist geen verdovende druppel. Je wordt geconfronteerd met een instrument dat je IOP meet met een zachte luchtwolk naar het oppervlak van je oog. (Sommige mensen vinden de puf opzienbarend, maar er is geen ongemak.)

Tonometriemetingen zijn erg belangrijk om te helpen bepalen of u glaucoom heeft of risico loopt op de ziekte. Maar deze “glaucoomtests” alleen zijn onvoldoende om die vaststelling te doen. Uw oogarts zal ook het uiterlijk van de oogzenuw in uw oog nauwkeurig onderzoeken.

Andere informatie die wordt verzameld tijdens een uitgebreid oogonderzoek om te controleren op glaucoom kan een of meer gezichtsveldtests, inspectie van de drainagehoek van uw ogen (gonioscopie) en mogelijk een meting van de dikte van uw hoornvliezen omvatten.

Glaucoom voorkomen

Vaak kan glaucoom niet worden voorkomen. Maar er zijn dingen die u kunt doen om mogelijk verlies van het gezichtsvermogen te beperken of te elimineren.

De sleutel tot preventie is het krijgen van regelmatige oogonderzoeken, zelfs als uw zicht normaal lijkt. Mensen met de diagnose glaucoom of oculaire hypertensie ervaren vaak geen symptomen op het moment van het onderzoek.

Oefening en fysieke activiteit verlagen soms de oogdruk, maar bepaalde activiteiten kunnen de oogdruk juist verhogen. Een arts kan u helpen beslissen op welke oefeningen u zich wilt concentreren.

Als u wordt gediagnosticeerd met verhoogde oogdruk of glaucoom en oogdruppels worden voorgeschreven, zorg ervoor dat u ze gebruikt volgens het strikte schema van uw arts. Dit zorgt ervoor dat uw oogdruk normaal blijft, waardoor verlies van het gezichtsvermogen wordt beperkt.

Maakt u zich zorgen over glaucoom?

Bezoek uw dichtstbijzijnde oogzorgspecialist om meer te weten te komen over glaucoom.

LEES VOLGENDE: Glaucoom operatie

Pagina gepubliceerd op maandag 25 februari 2019

Pagina bijgewerkt op donderdag 5 mei 2022

Medisch beoordeeld op donderdag 2 juli 2020