Het syndroom van Horner is een zeldzame aandoening die het oog en het nabijgelegen weefsel aan één kant van het gezicht aantast. Deze aandoening kan op elk moment in iemands leven verschijnen; minder dan 1% van de mensen wordt ermee geboren. Meestal zijn problemen die voortvloeien uit het syndroom van Horner niet schadelijk voor het gezichtsvermogen of de gezondheid van een persoon.
Deze aandoening treft mannen en vrouwen in gelijke mate en kan voorkomen in elke leeftijdsgroep, etnische groep of geografische locatie.
Horner’s syndroom is ook bekend als Horner syndroom, Bernard-Horner syndroom, oculosympathische parese of von Passow syndroom. Het syndroom van Horner is vernoemd naar de Zwitserse oogarts Johann Friedrich Horner, die de aandoening in 1869 ontdekte en documenteerde.
Symptomen van het syndroom van Horner
Verschillende symptomen gaan gepaard met het syndroom van Horner:
-
Hangen van het bovenste ooglid aan de aangedane zijde
-
Vernauwde pupil in het aangedane oog (miosis), wat leidt tot ongelijke pupilgrootte (anisocorie)
-
Afwezigheid van zweten (anhidrose) aan de aangedane kant van het gezicht.
-
Onvermogen om het ooglid te openen of volledig te sluiten
-
Blozen in het gezicht
-
Hoofdpijn
-
Pijn
Iemand met het syndroom van Horner kan ook last hebben van het wegzakken van het oog in de holte (enophthalmos) en een bloeddoorlopen oog.
Als het syndroom van Horner vóór de leeftijd van 2 jaar verschijnt, kan de iris (gekleurd deel) van het aangedane oog lichter van kleur zijn dan het niet-aangetaste oog (iris heterochromie). Mensen die na de leeftijd van 2 jaar worden gediagnosticeerd met het syndroom van Horner, hebben meestal geen verschillen in oogkleur.
Hoewel het gezichtsvermogen en de gezondheid normaal gesproken niet worden geschaad door het syndroom van Horner, kan de zenuwbeschadiging die deze aandoening veroorzaakt een teken zijn van andere gezondheidsproblemen.
Symptomen die de ziekte van Horner kunnen vergezellen, maar er niet direct door worden veroorzaakt, zijn onder meer:
-
Vertigo, in combinatie met misselijkheid en braken
-
Dubbelzien
-
Gebrek aan spiercontrole en coördinatie
-
Pijn in de arm, zwakte en gevoelloosheid
-
Nek- en oorpijn aan één kant van het lichaam
-
Heesheid
-
Gehoorverlies
-
Darm- en blaasproblemen
-
Overreactie op stimulatie
Horner’s syndroom oorzaken
Het syndroom van Horner is het gevolg van schade aan de sympathische zenuwen, die de verwijding van onze pupillen en het verhogen van onze oogleden reguleren. Oorzaken kunnen zijn:
-
Slang- of insectenbeet
-
Aaien
-
Geboortetrauma aan nek en schouder
-
Trauma of operatie waarbij de nek, het bovenste ruggenmerg of de borst betrokken zijn
-
Bloedstolsel
-
Migraine of clusterhoofdpijn
-
Cyste in het ruggenmerg
-
Lymfeklierontsteking of gezwellen
-
Scheur in de halsslagader, die bloed levert aan het hoofd en de nek
-
Demyeliniserende ziekten, aandoeningen van het zenuwstelsel
-
Chiari-misvorming, die het deel van de hersenen beïnvloedt dat het evenwicht regelt
-
Tumor In de hersenstam, hypothalamusgedeelte van de hersenen, bovenste ruggenmerg, nek, oog, buik, borstholte of bovenste deel van de long
Sommige gevallen van Horner-syndroom komen zonder duidelijke reden voor, volgens de National Organization for Rare Disorders. In andere gevallen kan de aandoening genetisch worden overgeërfd.
Bij kinderen is een van de meest voorkomende oorzaken van het syndroom van Horner neuroblastoom. Neuroblastoom is een kanker die begint in zenuwcellen (neuroblasten genoemd) van het sympathische zenuwstelsel.
Aangeboren syndroom van Horner
Het syndroom van Horner wordt over het algemeen verworven op volwassen leeftijd. Minder dan 5% van de gevallen van deze aandoening worden geclassificeerd als aangeboren syndroom van Horner. Een ziekte of aandoening die bij de geboorte aanwezig is, zou aangeboren zijn.
Congenitale Horner’s wordt meestal geassocieerd met trauma opgelopen tijdens de geboorte of kort voor de geboorte, evenals met tumoren bij kinderen en cardiothoracale chirurgie uitgevoerd op een pasgeborene. Cardiothoracale chirurgie omvat procedures op het hart, de longen en de slokdarm. In een paar zeldzame gevallen lijkt het aangeboren syndroom van Horner een erfelijke genetische eigenschap te zijn.
De meeste gevallen van aangeboren Syndroom van Horner zijn het gevolg van schade aan zenuwen die bekend staat als de cervicale sympathisanten. De cervicale sympathische zenuwen controleren verschillende functies in het oog en gezicht, zoals pupilverwijding en zweten in het gezicht. Deze zenuwen kunnen worden beschadigd als gevolg van geboorteproblemen, chirurgie of accidenteel letsel, evenals goedaardige of kankerachtige tumoren. Voor sommige mensen met het aangeboren syndroom van Horner heeft hun halsslagader zich niet goed ontwikkeld (agenesis).
Diagnose van het syndroom van Horner
Een oogarts kan het syndroom van Horner mogelijk bevestigen met een speciale oogtest. Bovendien kunnen tests nodig zijn om de oorzaak te achterhalen. Deze tests kunnen het volgende omvatten:
-
MRI van het hoofd
-
Echografie van de halsslagader
-
CT-scan van de borst
-
Röntgenfoto borstkas
-
Bloedonderzoek
-
Angiogram, dat een beeld geeft van de slagaders
-
Oogdruppeltesten
De oogdruppeltests kunnen twee stappen omvatten:
-
Het aanbrengen van oogdruppels die kleine hoeveelheden cocaïne of apraclonidine bevatten op beide ogen.
-
48 uur later nog een test uitvoeren als het syndroom van Horner wordt vermoed. In deze test worden hydroxyamfetaminedruppels op beide ogen aangebracht.
De oogarts zal zien hoe de pupillen reageren op de druppels. Die reactie zal bepalen of het syndroom van Horner aanwezig is. Vervolgens kunnen andere tests nodig zijn, zoals een MRI- of CT-scan, om erachter te komen wat de oorzaak van de aandoening is.
Als een kind wordt gediagnosticeerd met het syndroom van Horner, kan de arts meer tests bestellen, zoals röntgenfoto’s of urinetests, om erachter te komen of de patiënt neuroblastoom of afwijkingen in de buik, hersenen, borst of nek heeft.
Iemand die plotseling de volgende symptomen ervaart die verband houden met het syndroom van Horner, moet spoedeisende hulp zoeken:
-
Verminderd gezichtsvermogen
-
Duizeligheid
-
Spierzwakte of gebrek aan spiercontrole
-
Ernstige, plotselinge hoofdpijn of nekpijn
Horner’s syndroom behandeling
Er is geen behandeling voor het syndroom van Horner. Het slepende effect is vaak een licht hangend ooglid. Die hangende houding kan worden gecorrigeerd door cosmetische chirurgie of oogdruppels.
Ook zijn er geen complicaties van het syndroom van Horner. Maar complicaties kunnen worden veroorzaakt door de oorzaak van de aandoening.
Hoewel er geen behandeling is voor het syndroom van Horner zelf, kan de onderliggende oorzaak worden behandeld.
Hoewel het syndroom van Horner zelf “het oog niet zal beschadigen of verlies van gezichtsvermogen zal veroorzaken, kan het een signaal zijn van schade aan een van de structuren langs de zenuw. Het is belangrijk om erachter te komen waar de schade is en wat de oorzaak is, omdat het soms ernstig kan zijn”, aldus het Royal Eye Hospital van de Universiteit van Manchester.
Het aanpakken van de onderliggende oorzaak kan helpen bij het verlichten van de symptomen van het syndroom van Horner, waaronder ongemak en verminderde zenuwfunctie.
Belang van oogonderzoeken
Ongeacht of u te maken heeft met het syndroom van Horner of een andere oogaandoening, of zelfs als er geen duidelijke problemen met uw ogen zijn, is het belangrijk om uw optometrist of oogarts te bezoeken om regelmatig oogonderzoeken te ondergaan.
LEES VERDER: Zeldzame oogziekten: Wat veroorzaakt ze en hoe worden ze behandeld?
Pagina gepubliceerd op dinsdag 23 februari 2021