Wat zijn cornea-erosies?
Cornea-erosie treedt op wanneer de buitenste hoornvlieslaag, het epitheel, zich niet goed hecht aan de onderliggende lagen. Als gevolg hiervan kan het worden afgescheurd. Dit kan gebeuren zodra de ogen worden geopend na het slapen, wat resulteert in een plotseling begin van pijn, onscherpte, scheuren en lichtgevoeligheid.
Hoe ontstaat hoornvlieserosie?
Cornea-erosie treedt op wanneer het epitheel, de buitenste laag van de vijf lagen van het hoornvlies, zich niet goed hecht aan de onderliggende lagen. Daardoor kan het afschuiven.
Het hoornvlies is de heldere, koepelvormige buitenste laag van het oog. Het biedt een beschermende barrière die voorkomt dat deeltjes, bacteriën en virussen binnendringen. Een hoornvlieserosie kan het best worden begrepen door vertrouwd te raken met de vijf lagen van het hoornvlies:
Lagen van het hoornvlies. Corneale cross-linking versterkt de bindingen in het stroma van het hoornvlies, de laag waaruit weefsel wordt verwijderd tijdens LASIK-chirurgie.
-
Epitheel – Buitenste, gladde laag cellen die voedingsstoffen en zuurstof uit tranen absorberen. Het is rijk aan zenuwuiteinden, waardoor het pijngevoelig is. Dit is de reden waarom cornea-erosies erg pijnlijk zijn.
Het epitheel wordt door eiwitvezels aan een onderliggende keldermembraan die het verankert aan de rest van de hoornvlieslagen.
-
Bowman’s laag – Transparante beschermlaag onder het epitheel. Het is gemaakt van collageen en kan littekens veroorzaken als het geneest.
-
Stroma – Middelste laag die 90% van de dikte van het hoornvlies levert. Meestal gemaakt van collageen en water, die het structuur en elasticiteit geven.
-
Het membraan van Descemet – Beschermende laag collageenvezels.
-
Endotheel – Een enkele laag cellen die overtollig water uit het stroma pompen.
Letsel en ziekte kunnen de eiwitvezels afbreken die de epitheellaag aan het keldermembraan binden. Wanneer dit gebeurt, neemt het risico op cornea-erosie toe.
Cornea-erosie treedt vaak op bij het ontwaken. Dit komt omdat er verminderde zuurstof naar het hoornvlies is wanneer de oogleden gesloten zijn. Als gevolg hiervan kan de epitheliale laag van het hoornvlies ’s nachts opzwellen en aan de binnenkant van het ooglid blijven plakken, afschuiven wanneer de ogen opengaan. Wanneer het epitheel plotseling wordt weggescheurd, resulteren intense pijn en wazig zicht.
Een hoornvlieserosie is niet alleen extreem pijnlijk, het breekt ook de eerste verdedigingslinie van het hoornvlies af. Dit leidt tot een verhoogd risico op infectie, ontsteking en verder letsel.
Wat veroorzaakt corneale erosie?
Cornea-erosie kan worden veroorzaakt door een aantal onderliggende oorzaken. Maar de meerderheid van de gevallen van cornea-erosie is te wijten aan letsel of een groep aandoeningen die corneadystrofieën worden genoemd.
Hoornvliesletsel
Hoornvliesletsel is de meest voorkomende onderliggende oorzaak van cornea-erosie. Geschat wordt dat de helft tot tweederde van de gevallen van hoornvlieserosie te wijten is aan trauma aan het hoornvlies.
Vaak is de verwonding afkomstig van een boomtak, een papiersnede of een vinger die in het oog prikt. Een herhaling van cornea-erosie wordt gezien in 5% tot 25% van de gevallen van hoornvliesletsel.
Corneadystrofie
Corneadystrofieën zijn een groep erfelijke hoornvliesaandoeningen die langzaam vorderen. Ze resulteren in progressief verlies van het gezichtsvermogen en andere symptomen zoals terugkerende cornea-erosies.
Corneadystrofieën zijn gekoppeld aan ongeveer 20% tot 30% van de gevallen.
Bijkomende oorzaken
Deze omstandigheden blijken ook het risico op cornea-erosie te verhogen:
Wat zijn symptomen van cornea-erosie?
Corneale erosie kan plotseling optreden en milde tot ernstige pijn veroorzaken die uren tot enkele dagen kan duren. Dit komt door de hoge concentratie zenuwreceptoren in het hoornvlies. Mensen hebben vaak het gevoel dat er iets in hun oog zit.
Symptomen van cornea-erosie zijn onder meer:
Meestal komen corneale erosies voor in één oog, maar ze kunnen in beide ogen voorkomen bij mensen met corneadystrofieën.
Wat is terugkerend erosiesyndroom?
Wanneer een persoon herhaaldelijk corneale erosie ervaart, wordt dit aangeduid als recidiverende erosie syndroom. Het wordt vaak gezien bij volwassenen van 30 tot 80 jaar, de meest voorkomende leeftijden zijn tussen de 30 en 40 jaar. Vrouwen hebben iets meer kans op hoornvlieserosie.
Terugkerende corneale erosies kunnen een zwak gebied creëren waarin de epitheellaag niet meer stevig hecht. Eens een gevolg, zelfs kleine verwondingen kunnen hoornvlieserosie veroorzaken. In feite kan terugkerende erosie vele maanden of jaren later optreden.
Terugkerend erosiesyndroom is vaak het gevolg van een verwonding aan het oog. Maar het kan ook te wijten zijn aan hoornvliesaandoeningen, in het bijzonder corneadystrofieën. Deze groep aandoeningen beschadigt de lagen van het hoornvlies, waardoor het kwetsbaarder wordt voor terugkerende cornea-erosies.
Epitheliale keldermembraandystrofie (EBMD) is een hoornvliesaandoening die het risico op cornea-erosie kan verhogen. Het is de onderliggende oorzaak van ongeveer een vijfde tot een derde van terugkerende cornea-erosies. Deze aandoening veroorzaakt een abnormale vouwing van het epitheel. Het is ook bekend als “map-dot-fingerprint dystrofie” vanwege het uiterlijk.
Bijkomende dystrofieën die ook het risico op recidiverende erosiesyndroom verhogen zijn:
-
Reis- Buckler dystrofie Deze dystrofie veroorzaakt wazig zicht of dubbelzien in één oog als gevolg van littekens en vertroebeling van Bowman’s membraan. Op 20-jarige leeftijd komen verminderd gezichtsvermogen en vreemd lichaamsgevoel vaak voor. Het is ook bekend als granulaire corneadystrofie type III.
-
Maculaire dystrofie – Deze dystrofie begint het hoornvlies te vertroebelen na de leeftijd van 3 en tijdens het eerste decennium. Oogirritatie samen met gezichtsscherpteverlies zijn vroege symptomen. Op de leeftijd van 20 of 30 jaar kan het verlies van het gezichtsvermogen ernstig zijn.
-
Roosterdystrofie – Deze dystrofie zorgt ervoor dat het hoornvlies troebel wordt, waardoor het gezichtsvermogen afneemt. Het is te wijten aan abnormale overlappende eiwitvezels in het stroma (waardoor het uiterlijk van een rooster ontstaat).
-
Granulaire dystrofie – Deze dystrofie is te wijten aan afzettingen van abnormaal materiaal in het stroma. Het veroorzaakt vertroebeling van het hoornvlies tijdens het eerste decennium. Op de leeftijd van 20 of 30 jaar kan het verlies van het gezichtsvermogen ernstig zijn.
-
Fuchs endotheel corneadystrofie – Dit is de meest voorkomende dystrofie. Het veroorzaakt progressieve schade aan het endotheel, dat verantwoordelijk is voor het pompen van vloeistof uit het stroma, waardoor zwelling en vertroebeling van het hoornvlies worden voorkomen. Uiteindelijk kan de dystrofie van Fuchs een hoornvliestransplantatieoperatie vereisen of een procedure die gezonde endotheelcellen op het hoornvlies transplanteert.
ZIE GERELATEERD: Hoornvliesziekte: een gids voor aandoeningen en behandelingen
Hoe behandel je corneale erosie?
Behandeling van cornea-erosie is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Een oogarts die hoornvlieserosie vermoedt, zal vragen of u in het verleden een verwonding aan het hoornvlies heeft gehad. De arts zal ook zoeken naar tekenen van onderliggende oogaandoeningen die het risico op hoornvlieserosie verhogen.
Wanneer een oogarts een patiënt met hoornvlieserosie ziet, kunnen ze een verdovende druppel plaatsen om de pijn tijdelijk te verlichten, zodat ze het oog van dichterbij kunnen bekijken. Een oogdruppel met kleurstof kan ook worden gebruikt om de erosie te detecteren. Zodra ze een volledige evaluatie hebben voltooid, kan een oogarts voorschrijven:
-
Antibioticadruppels om ervoor te zorgen dat het oog geen infectie ontwikkelt
-
Orale of actuele pijnmedicatie
-
Verwijdende druppels om pijn onder controle te houden
-
Debridement, dat een uniform oppervlak creëert om genezing te versnellen en pijn te verminderen
-
Bandage contactlens die comfort biedt en het genezingsproces helpt
-
Conserveermiddelvrije smeerdruppels
-
Ooglapje om verder letsel te voorkomen
Om het risico op toekomstige corneale erosies te verminderen, kan een oogarts enkele preventieve therapieën voorschrijven:
In gevallen van ernstige terugkerende cornea-erosie kan chirurgische behandeling noodzakelijk zijn. Dit omvat:
-
Oppervlakkige keratectomie – een laserbehandeling die centraal epitheel verwijdert om een uniform oppervlak te creëren
-
Anterieure stromale punctie – een behandeling die helpt om de lagen van het hoornvlies samen te binden
-
Diamant Braam Polijsten – een laserbehandeling die het centrale epitheel verwijdert en vervolgens het hoornvlies afbreekt om een uniform oppervlak te creëren
Naast het ontvangen van de juiste behandeling voor cornea-erosie, is het belangrijk om niet in uw ogen te wrijven. Wrijven van de ogen kan ervoor zorgen dat de aandoening verergert.
Als u contactlenzen heeft, volg dan de richtlijnen van uw oogarts over wanneer u het routinematige dragen van contactlenzen kunt hervatten.
Kun je blind worden van terugkerende cornea-erosie?
Terugkerende corneale erosie leidt meestal niet tot blindheid. In feite heeft het een uitstekende prognose. Het is belangrijk om een oogarts te raadplegen als u symptomen opmerkt die erop wijzen dat u mogelijk terugkerende hoornvlieserosie ervaart.
Hoewel de epitheliale laag van het hoornvlies vrij snel geneest, kan de losgemaakte epitheellaag in een hoornvlieserosie er lang over doen om weer stevig aan de kelderlaag te binden. Vroege diagnosis en de juiste behandeling kunnen het risico op terugkerende cornea-erosie en complicaties op lange termijn verminderen. Routine-onderzoeken met uw oogarts spelen een belangrijke rol bij het beheer van terugkerende cornea-erosie.
LEES VOLGENDE: Wat is een cornea descemetocele?
Pagina gepubliceerd op woensdag 8 juni 2022