Je glimlacht om een foto. De cameraflitser brandt even, maar dat vervelende, flitsvormige licht blijft in je zicht hangen.
Daar gaan we weer.
Wat je ziet heet een Nabeeld of nawerking, valse beelden die zichtbaar blijven, zelfs nadat de oorspronkelijke lichtprikkel is verdwenen. Er zijn twee soorten nabeelden: Negatief en Positief. Ze lijken op elkaar, maar zijn elk verantwoordelijk voor een iets andere sensatie.
Negatieve nabeelden
De kleur van een negatief nabeeld is de complementaire kleur van degene die je voor je zag. Als je lang genoeg naar een goed verlichte, rode appel staart en vervolgens je ogen sluit, moet het negatieve nabeeld van de appel in een tint groen verschijnen – de complementaire kleur rood.
De kleuren van een negatieve naafbeelding zijn complementair aan de kleuren van de oorspronkelijke afbeelding. De koningsblauwe kleur bij de onderste pijl zou een geeloranje negatief nabeeld opleveren. [Image credit: “Les Complémentaires” by BARALPO is licensed under CC BY-SA-3.0]
Waarom gebeurt dit?
De miljoenen lichtgevoelige cellen langs elk netvlies worden Staven en Kegels. Het complexe proces van menselijk zicht zou zonder hen niet bestaan.
Staafjes reageren op weinig licht en het licht in uw perifere zicht, terwijl kegels gespecialiseerd zijn in kleuren, fel licht en fijne details. Wanneer licht deze cellen raakt, raken ze opgewonden en sturen ze een zenuwimpuls langs een pad naar je hersenen, waar het uiteindelijk wordt verwerkt als een herkenbare stimulus.
Maar er zit een addertje onder het gras. Zoals veel mensen houden kegelcellen er niet van om lange, vervelende taken uit te voeren. Wanneer ze te lang aan dezelfde kleur worden blootgesteld, worden ze moe – of vermoeid. Dit is wanneer andere kegelcellen de speling oppikken.
Verschillende kegelcellen reageren beter op rood, groen en blauw kleuren, en combineer ze om elke kleur in je visie te vormen. Wanneer bepaalde kegelcellen vermoeid raken, wordt de procestheorie van de tegenstander zegt dat omgekeerd gekleurde kegels zullen inspringen en helpen wanneer hun tegenhangers een pauze nodig hebben.
Hier is een voorbeeld van een negatief nabeeld. Het ziet er misschien uit als kunstwerken uit de jaren 1980, maar het is eigenlijk een nabeelddemonstratie gemaakt door de kunstenaar Dimitri Parant.
De omgekeerde kleuren in dit portret misleiden je hersenen om meer levensechte kleuren te zien wanneer je je ogen sluit. [Image credit: “BEYONCE, Afterimage” by Dimitri Parant is licensed under CC BY-SA 2.0]
Zie je dat kleine, witte stipje op de brug van de neus van de vrouw? Staar er 30 seconden goed naar. Sluit nu je ogen.
Met je ogen dicht zou je een veel levensechter beeld van een vrouw moeten zien. De onnatuurlijke kleuren waar je naar staarde zijn nu verdwenen en je blijft achter met een mentaal beeld dat bijna op een foto lijkt.
Als je je heel voorzichtig hebt gefocust, kun je misschien zelfs zien dat de persoon die over je visie zweeft Beyoncé is.
De lila achtervolger illusie
Omgekeerde kunstwerken zijn niet de enige manier om negatieve nabeelden te ervaren, zoals Jeremy Hinton’s “lilac chaser” bewijst.
Staar naar het zwarte kruis in het midden van deze animatie en probeer niet te knipperen. Het moet niet te lang duren om iets vreemds op te merken.
De “groene” stip in de lila chaser illusie is een populair voorbeeld van een negatief nabeeld. [Image credit: “Lilac-Chaser” by TotoBaggins is licensed under CC BY-SA-3.0]
Binnen een paar seconden begint de lege ruimte die rond de cirkel “beweegt” op een groene cirkel te lijken. Maar als je wegkijkt van je scherm en dan weer terug, is de groene cirkel weg – totdat je weer naar het beeld staart.
Zoals je waarschijnlijk al kunt raden, is er geen groene stip. In plaats daarvan is het een illusie gevormd door negatieve nabeelden.
Je kegelcellen raken gewend aan het zien van de roze stippen, dus wanneer ze allemaal verdwijnen, vullen andere kegelcellen hun ruimte met een felgroene stip – de complementaire kleur roze. De “roterende” cirkel beweegt snel genoeg dat het niet elk nabeeld de kans geeft om te verdwijnen, dus je hersenen interpreteren het als een groene stip die constant met de klok mee draait.
Maar er is meer aan de hand.
Als je lang genoeg staart, zullen de roze stippen zelf beginnen te verdwijnen. Maar kijk nog eens weg en kom dan terug bij het beeld. De roze stippen zijn terug.
Dit is een heel ander fenomeen dat de Troxler-effect. Wanneer je lang op één punt scherpstelt, zorgt het Troxler-effect ervoor dat de beelden rond dat punt langzaam verdwijnen.
De phi fenomeen, aan de andere kant, is wat je doet denken dat de cirkel beweegt, terwijl je in werkelijkheid alleen naar een reeks stilstaande beelden kijkt.
Positieve nabeelden
In tegenstelling tot negatieve nabeelden, verschijnt er een positief nabeeld in de dezelfde kleuren als het beeld voor je.
Ze zijn ook veel korter van duur. Je kunt misschien enkele seconden een negatief nabeeld zien, maar een positief nabeeld duurt meestal maar een halve seconde of zo.
Wat dit soort nabeelden opmerkelijk maakt, is hoe vaak je ze onopvallend ervaart. Zonder positieve nabeelden is het mogelijk dat films er heel anders uitzien.
Het gemiddelde menselijke oog wordt verondersteld ongeveer 75 frames per seconde te kunnen zien, maar de meeste bioscopen projecteren films alleen met 24 frames per seconde. Dus waarom ziet een film er niet schokkerig uit? Daar kun je misschien positieve nabeelden voor bedanken.
Na elk frame houdt een positief nabeeld in je ogen het beeld op het scherm een fractie van een seconde in stand. Samen met de phi fenomeen van de lila chaser-illusie zou dit kunnen verklaren waarom mensen in staat zijn om vloeiende “beweging” te verwerken in een film die helemaal niet beweegt.
Bij deze framesnelheid bevat een film van 90 minuten bijna 130.000 afzonderlijke frames. Dat zijn veel positieve nabeelden – maar als phi en nabeelden zitten echt achter filmbewegingen, dan hebben ze hun grenzen. Oude stomme films werden ooit dichter bij 16 frames per seconde gefilmd, waardoor ze een handelsmerk “flikkerend” effect kregen dat je niet in moderne films ziet.
En hoewel de meeste mensen het verschil kunnen zien tussen 24 frames per seconde en bijvoorbeeld 60 frames per seconde, ziet de 24 frames per seconde van een bioscoop er nooit schokkerig uit. Rechtvaardig…verschillend.
In feite klagen mensen vaak dat films of tv-programma’s gepresenteerd in 60 frames per seconde eruit zien als homevideo’s of soaps, omdat ze zo gewend zijn om 24 frames per seconde te ervaren.
Bedankt, kegelcellen!
Meer informatie over optische illusies
Palinopsie
Negatieve en positieve nabeelden zijn een natuurlijk onderdeel van het menselijk gezichtsvermogen. Maar zelden zorgt een onderliggende aandoening ervoor dat mensen meer nabeelden of vergelijkbare visuele sensaties zien.
Deze maken deel uit van een groep symptomen die palinopsie. Er zijn twee soorten: hallucinerende en illusoire palinopsie.
Mensen met palinopsie kunnen intense positieve nabeelden ervaren als reactie op licht of beweging. Deze beelden hebben de neiging om veel langer mee te gaan dan normale nabeelden.
Als u intensere, langer durende nabeelden begint op te merken, plan dan een afspraak met een oogarts.
LEES VERDER: Hallucinaties
Pagina gepubliceerd op woensdag 15 september 2021